پمپ تزریق مواد شیمیایی در صنعت آب
پمپ تزریق مواد شیمیایی یکی از تجهیزات کلیدی و بسیار مهم در فرآیندهای تصفیه آب و فاضلاب است که وظیفه آن وارد کردن دقیق و کنترل شده مواد شیمیایی به جریان آب یا فاضلاب است. این پمپها به منظور بهبود کیفیت آب، حذف آلایندهها، کنترل PH، ضدعفونی و جلوگیری از رسوب و خوردگی در سیستمهای آبرسانی و تصفیه مورد استفاده قرار میگیرند.

کاربردهای پمپ تزریق مواد شیمیایی در صنعت آب
- ضدعفونی آب: تزریق کلر، هیپوکلریت سدیم، دیاکسید کلر و سایر ضدعفونیکنندهها برای کشتن میکروارگانیسمها و باکتریها.
- حذف کلر در سیستم RO : تزریق متابی سولفیت شدیم (SMBS) جهت حذف کلر تزریق شده در ابتدای خط قبل از ورودی سیال به ممبران های RO
- کنترل PH: تنظیم اسیدیته یا قلیائیت آب با تزریق اسید (مثل اسید سولفوریک یا اسید هیدروکلریک) یا قلیا (مانند هیدروکسید سدیم).
- جلوگیری از رسوب: تزریق مواد ضدرسوب (Anti-Scalants) به منظور جلوگیری از تشکیل رسوبات کلسیم و سایر املاح در تجهیزات.
- کاهش خوردگی: تزریق مواد مهارکننده خوردگی برای محافظت از لولهها و تجهیزات فلزی.
- تزریق مواد منعقدکننده و کمک منعقدکننده: مانند پلیآلومینیوم کلراید (PAC) یا پلیمرهای مختلف برای بهبود فرآیند تهنشینی و جداسازی ذرات معلق.
ساختار و عملکرد پمپ تزریق مواد شیمیایی
پمپهای تزریق عمدتاً از نوع دوزینگ پمپ (Dosing Pump) یا پمپ دیافراگمی (Diaphragm Pump) هستند. مهمترین ویژگی آنها توانایی تزریق مقدار مشخص و قابل تنظیم از ماده شیمیایی به سیستم با دقت بالا است.
- قسمت موتور: منبع انرژی برای حرکت پمپ که میتواند الکتریکی، پنوماتیکی یا هیدرولیکی باشد.
- دیافراگم یا پیستون: در بسیاری از پمپها از دیافراگم انعطافپذیر برای جابجایی مایع استفاده میشود که با حرکت رفت و برگشتی ماده شیمیایی را مکیده و تزریق میکند.
- شیرهای یکطرفه: برای جلوگیری از برگشت ماده شیمیایی به مخزن یا لوله ورودی.
- کنترل دبی: امکان تنظیم دبی تزریق به وسیله ولوم مکانیکی، موتور الکتریکی یا کنترلرهای اتوماتیک.
- ساختار مقاوم: اجزای داخلی در تماس با مواد شیمیایی از جنسهای مقاوم به خوردگی مانند تفلون (PTFE)، استیل ضدزنگ، و یا پلاستیکهای خاص ساخته میشوند.
نکات فنی مهم در انتخاب پمپ تزریق
- نوع ماده شیمیایی: بعضی مواد شیمیایی خورنده، سمی یا غلیظ هستند که نیاز به پمپهایی با جنس بدنه و دیافراگم مقاوم دارند.
- دبی و فشار کاری: میزان دبی (حجم تزریق) و فشار کاری سیستم باید با مشخصات پمپ تطابق داشته باشد. دبی پمپ معمولا از چند میلیلیتر تا چند ده لیتر در ساعت متغیر است.
- دقت تزریق: دقت پمپ در تزریق مواد شیمیایی بسیار مهم است، به ویژه در تصفیه آب شرب که باید مقدار مشخص و کنترل شده باشد.
- نوع موتور و منبع تغذیه: پمپها ممکن است الکتریکی، پنوماتیکی یا دستی باشند که با توجه به نیاز و شرایط محیط انتخاب میشوند.
- سیستم کنترل: در بسیاری از سیستمهای پیشرفته، پمپهای تزریق به سیستمهای اتوماسیون وصل میشوند تا بر اساس پارامترهای اندازهگیری شده در سیستم (مانند PH، ORP، یا کلر باقیمانده) دبی تزریق تنظیم شود.
مزایا و اهمیت استفاده از پمپ تزریق در تصفیه آب
- افزایش دقت و کنترل فرآیند: تزریق دقیق و یکنواخت مواد شیمیایی باعث بهبود کیفیت آب و کارایی فرایند تصفیه میشود.
- کاهش مصرف مواد شیمیایی: با تنظیم دقیق دبی، از هدر رفتن مواد جلوگیری شده و هزینههای عملیاتی کاهش مییابد.
- ایمنی بالا: کاهش خطر تماس مستقیم اپراتورها با مواد شیمیایی خورنده یا سمی.
- امکان اتوماسیون: قابلیت اتصال به سیستمهای کنترل فرآیند برای عملکرد بهینه و پایدار.

