EDI چیست؟
EDI (Electrodeionization) یک فناوری پیشرفته برای تصفیه آب است که ترکیبی از فرآیندهای تبادل یونی و الکتروکینتیک است. این سیستم به صورت پیوسته یونهای محلول را بدون استفاده از مواد شیمیایی (مثل اسید یا باز برای احیا) از آب حذف میکند.
در فرآیند EDI، آب خام پس از پیشتصفیه (مثل اسمز معکوس) وارد ماژولهای حاوی رزینهای تبادل یونی میشود. در این ماژولها، با اعمال میدان الکتریکی، یونها به سمت الکترودها حرکت کرده و از طریق غشاهای انتخابی جدا میشوند. رزینها نیز بهطور پیوسته احیا میشوند توسط جریان الکتریکی، بدون نیاز به قطع فرآیند یا مصرف مواد شیمیایی.

اجزای اصلی سیستم EDI
- ماژول EDI: شامل محفظههای رزین کاتیونی و آنیونی و غشاهای انتخابی است که در کنار هم قرار گرفتهاند.
- الکترودها: برای ایجاد میدان الکتریکی و هدایت یونها.
- سیستم پیشتصفیه: معمولاً آب ورودی باید از اسمز معکوس عبور کرده و سختی و ذرات معلق آن بسیار کم باشد تا از آسیب دیدن رزینها جلوگیری شود.
کاربردهای EDI در صنعت آب
1.تولید آب فوق خالص (Ultra Pure Water)
EDI یکی از روشهای اصلی تولید آب فوق خالص است که در صنایع حساس مانند نیمههادیها، داروسازی، نیروگاههای بخار و آزمایشگاهها کاربرد دارد. این آب باید عاری از یونهای محلول باشد.
2. تصفیه نهایی آب پس از اسمز معکوس
در بسیاری از سیستمهای تصفیه آب صنعتی، EDI به عنوان مرحله پایانی برای کاهش بیشتر هدایت الکتریکی و حذف یونهای باقیمانده استفاده میشود.
3. جایگزین فرآیندهای شیمیایی
EDI نیاز به استفاده از اسید و باز برای احیای رزینهای تبادل یونی را حذف میکند، در نتیجه فرآیندی پاکتر، کم هزینهتر و با مصرف کمتر مواد شیمیایی است.
4. کاهش هزینهها و بهبود بهرهوری
با حذف مواد شیمیایی و فرآیندهای شستشو، هزینههای عملیاتی و نگهداری کاهش مییابد. همچنین کاهش تولید پساب اسیدی و بازی، باعث حفظ محیط زیست میشود.
مزایای EDI
• بدون نیاز به مواد شیمیایی برای احیای رزینها
• فرآیند پیوسته و بدون توقف
• بازدهی بالا در حذف یونها (رسیدن به کیفیت آب با مقاومت بالا)
• کاهش هزینههای نگهداری و مصرف مواد
• دوستدار محیط زیست به علت کاهش پسابهای شیمیایی
• قابلیت اتوماسیون بالا و کنترل آسانتر
محدودیتها و نکات مهم
• نیاز به پیشتصفیه مناسب (حذف سختی و ذرات معلق)
• حساسیت رزینها به ناخالصیها و کلر (حفظ کیفیت آب ورودی ضروری است)
• هزینه اولیه سرمایهگذاری بالاتر نسبت به سیستمهای معمول تبادل یونی سنتی